RIZVANİYE CAMİİ ve MEDRESESİ
RIZVANİYE CAMİİ ve MEDRESESİ
Halil ür-Rahman Gölü(Balıklıgöl)’nün kuzey kenarında bulunan
cami, 1736(Hicri.1149) yılında Rakka Valisi Rıdvan Ahmet Paşa
tarafından yaptırılmıştır. Mihraba paralel ve üç kubbeli olarak
inşa edilmiştir.
Caminin doğusunda tek şerefeli bir minare yer alır. Harim giriş
kapısı iki renkli malzeme kullanılarak yapılmıştır. Harim kısmı(ana ibadet mekânı) her yönden açılan pencereleri ile oldukça aydınlıktır. Süsleme olarak yapının en ilginç kısmı, giriş
kapısıdır. Ahşap kapı, çivi kullanılmadan geçme ve kakma tekniğiyle yapılmıştır. Kapı üzerinde zengin bitkisel ve geometrik
desenler bulunmaktadır. Medrese cami avlusunun kuzeyinde
yer almaktadır.
AYNZELİHA GÖLÜ (ANZILHA GÖLÜ)
Halil ür-Rahman Gölü’nün hemen
güneyinde, Urfa Kalesi’nin önünde yer almakta olup 150m² alanı bulunan bir göldür. Bu göldeki
balıklar, mekânın kutsal olduğuna
inanıldığından yenmez.
Rivayetlere göre, Hz İbrahim ateşe atılacağı zaman Nemrut’un
kızı Zeliha, Hz. İbrahim’in dinine iman ettiğini söyleyince babası tarafından ateşe atılır. Zeliha yanarak can verir. Daha sonra, Zeliha’nın düştüğü yerde bir göl oluşur. Bu göle de Aynzeliha
(Zeliha Gölü veya Pınarı) adı verilir.
Aynzeliha Gölü
Urfa Kalesi
URFA KALESİ
Urfa Kalesi’nin MÖ 10.000 yıllarına ait neolitik bir alan üzerine
kurulduğu tahmin edilmektedir. Kalenin yanı başında çıkarılan
ve Şanlıurfa Müzesi’nde sergilenen 12.000 yılık Balıklıgöl Heykeli ve kale alanı, Balıklıgöl havzasının tarihini gözler önüne
sermektedir. 6.yy’ye ait kayıtlarda kaleden bahsedilmemektedir. Kale ile ilgili ilk kayıtlar 11.yy’ye aittir. Buna göre kale
6 yy. ile 11. yy arasına tarihlenebilir. Kale ile ilgili kabul edilen
görüş: MS 812-814 yılları arasında Abbasiler Dönemi’nde yapıldığıdır. Kalenin üzerindeki korint başlıklı iki sütun Edessa Karalı 9. MANU döneminde, MS 240-242 yılları arasında birer anıt
sütun olarak yapılmıştır. Doğudaki sütun üzerindeki Süryanice
kitabede: “Ben askeri komutan BARŞAMAŞ (Güneşin oğlu)’in
oğlu AFTUHA.
Bu sütunu ve üzerindeki heykeli veliaht prens MANU kızı, kral
MANU eşi, hanımefendim ve velinimetim kraliçe ŞALMETH için
yaptım” yazılıdır. Urfa Kalesi’nin, üç tarafı kayadan oyma hendek ile çevrilidir. Ayrıca Aynzeliha Tüneli ile kale ile Aynzeliha
Gölü arasında geçit sağlanmıştır.
MEVLİD-İ HALİL (DERGÂH) CAMİİ ve MAĞARASI
(Hz. İbrahim’in Doğduğu Makam)
Mevlid-i Halil Camii, Dergâh
Platosu içerisinde, Balıklıgöl civarında yer alır. Mevlid, “kutlu
doğum” demektir. Hz. İbrahim
Peygamberin yanı başındaki
mağarada doğduğuna inanıldığından, camiye Mevlid-i Halil
Camii adı verilmiştir. Mevcut
kaynaklara göre yapı beş büyük
evre geçirmiştir. İlk olarak Seleukoslar döneminde alana, bir
putperest tapınağı yapılır. Yahudilik döneminde aynı alanda bir
havranın varlığından bahsedilir. Hristiyanlığın ilk dönemlerinde, MS 150 yılında, aynı alana Hristiyanlar Kilisesi adında bir
kilise inşa edilir. Bizans döneminde bu alana Urfa Ayasofya’sı
yapılır. Son olarak; Osmanlı döneminde 1523 tarihinde Muhammed Salih Paşa tarafından aynı alana cami inşa edilmiştir. Halk
tarafından Mevlid-i Halil Mağarasından çıkan suyun zemzemden
sonra en şifalı su olduğu kabul edilmektedir.
0 Yorum